Linia KATOWICE LIGOTA - NĘDZA
Linia ta oznaczona jest w wykazie linii
kolejowych numerem 140. Początek linii w stacji Katowice Ligota w km 0.659, kończy się zaś w stacji Nędza w km 67.862 - całkowita długość linii to 67.203 km. Od Katowic Ligoty do Leszczyn jest to linia jednotorowa, od Leszczyn do Rybnika Towarowego - dwutorowa, od Rybnik Towarowego do Suminy - jednotorowa, a od Suminy do Nędzy dwutorowa - linia jest w całości zelektryfikowana. Niestety w najnowszym rozporządzeniu z kwietnia 2007 rok tylko dwa odcinki tej linii zostały zaliczone do linii i znaczeniu strategicznym - są to szlak Leszczyny - Rybnik oraz odcinek Sumina - Nędza Wieś - Nędza.
RYS HISTORYCZNY
Towarzystwo Kolei Wilhelma posiadające jedną linię (Kędzierzyn - Racibórz - Bohumin) postanowiło zachęcone dużymi zyskami z posiadania tej linii rozbudować tą linię w sieć mającą połączenie z zagłębiem przemysłowym. [W 1863 roku rozpoczęto wielką inwestycję polegającą na budowie 76,87 kilometrowej linii z miejscowości Nędza przez Rydułtowy, Orzesze Ligotę (ob. Katowice Ligotę) do Huty "Ida" wraz z odgałęzieniem Jaśkowice - Łaziska - Kopalnia "Waleska". Najwięcej problemów przysporzyło drążenie tunelu przy stacji Rydułtowy o długości 723 m. Jak dotychczas jest to jeden z dwóch tuneli, które istnieją na sieci kolejowej okręgu katowickiego. Drugi tunel powstał znacznie później w Bielsku na trasie do Żywca. trudność w zbudowaniu tunelu w Rydułtowach polegała na niekorzystnych warunkach hydrologicznych występujących w tym miejscu. Z powodu kurzawki (9 maja 1857 roku) uwolnione masy ziemne sprawiły zawalenie się dopiero co wydrążonego tunelu na długości około 100 m. Fakt ten miał bardzo poważne konsekwencje finansowe. Chcąc dotrzymać wymuszonego koncesją terminu oddania całej linii do ruchu, należało wybudować tymczasowy odcinek obejściowy długości 3.683 km. Ruch na tym odcinku odbywał się aż do 20 grudnia 1858 roku, tj. do chwili odbudowania zasypanego tunelu. Znacznie wzrosły kosztorysy całej inwestycji, co groziło nawet upadłością firmy. Jedyny ratunek przed bankructwem widziano w przekazaniu ruchu w ręce państwa. 22 kwietnia 1857 roku zawarto stosowną umowę i zarząd nad przedsiębiorstwem przejęła Królewsko-Pruska Dyrekcja Kolei Wilhelma z siedzibą w Raciborzu. Dzięki pomocy finansowej Górnosłąskiej Kasy Zapomogowej Budowy Kopalń i w miarę intensyfikacji ruchu kolejowego dochody Towarzystwa Kolei Wilhelma zaczęly wzrastać, choć do 1861 roku nie wypłacano dywidenty. Budowaną linię oddawano do eksploatacji etapami i tak:
- 1 stycznia 1855 roku Nędza - Sumina - Rydułtowy (17,09 km)
- 1 pażdziernika 1856 roku Rydułtowy - Niedobczyce - Rybnik - Rzędówka (Leszczyny) - Orzesze (31.37 km)
- 29 grudnia 1856 roku Orzesze - Mikołów (9.88 km)
- 20 grudnia 1858 roku Mikołów - (Katowice) Ligota (8.75 km)]
OPIS LINII
km -0.659 KATOWICE LIGOTA
- historyczna nazwa Ligota Pszczyńska - początek linii na stacji węzłowej, przez którą przebiega także linia kolejowa nr 139 Katowice - Zwardoń, linia nr 141 przez Panewnik, Radoszowy, Rudę Kochłowice, Zabrze Makoszowy do Gliwic, oraz linia 142 do Tych przez K-ce Murcki i K-ce Kostuchnę. Na stacji Katowice Ligota znajdują się dwa perony z wiatą - peron I, z którego odjeżdżały niegdyś pociągi osobowe do Gliwic oraz peron II - z tego peronu zasadniczo odjeżdżają pociągi osobowe na linię nr 140 (i lionię 139). W budynku dworcowym znajduje się poczekalnia dla podróżnych oraz kasy biletowe. Do przejścia z budynku stacyjnego na perony służy przejście podziemne. Nad pracą stacji czuwa obsługa nastawni dysponującej "KL" oraz nastawni wykonawczej "KL1". Przez stację przejeżdżają pociągi osobowe, pośpieszne, które mają planowy postój na tej stacji oraz pociągi ekspresowe, Intercity i Eurocity a także pociągi towarowe.
km 1.664 KATOWICE PIOTROWICE
niegdyś Piotrowice Śląskie - przystanek osobowy którym znajdują się 3 perony z wiatami peronowyymi, z tego dwa przeznaczone są dla obsługi linii 139, a jeden dla podróżnych udających się w podróż po omawianej linii 140. Na przystanku znajduje się kasa biletowa i poczekalnia dla podróżnych. Zatrzymują się tu tylko pociągi osobowe - z przystanku można dojechać bezpośrednio do Rybnika (Wodzisławia, Chałupek, Raciborza) oraz Katowic, a z peronów obsługujących linię 139 do Bielska Białej, Zwardonia, Żywca, Wisły. Przejście z peronu I i II na peron III kładką nad torami.niegdyś Piotrowice Śląskie - przystanek osobowy którym znajdują się 3 perony z wiatami peronowyymi, z tego dwa przeznaczone są dla obsługi linii 139, a jeden dla podróżnych udających się w podróż po omawianej linii 140. Na przystanku znajduje się kasa biletowa i poczekalnia dla podróżnych. Zatrzymują się tu tylko pociągi osobowe - z przystanku można dojechać bezpośrednio do Rybnika (Wodzisławia, Chałupek, Raciborza) oraz Katowic, a z peronów obsługujących linię 139 do Bielska Białej, Zwardonia, Żywca, Wisły. Przejście z peronu I i II na peron III kładką nad torami.
km 5.853 MIKOŁÓW JAMNA
- mijanka z dwoma peronami, poczekalnią dla podróżnych. Oprócz dyżurnego ruchu nad bezpieczeństwem ruchu pociągów czuwa także zwrotniczy obsługujący przejazd kolejowy.
km 8.750 MIKOŁÓW
- stacja, na której są dwa perony, z których peron nr I wyposażony jest w wiatę.
 | na zdjęciu - stacja MIKOŁÓW - peron I- wiata peronowa znajduje się na końcu peronu (bliżej Katowic). Zdjęcie własne z września 2005. |
Przejście między peronami odbywa się w poziomie szyn.
 | na zdjęciu - stacja MIKOŁÓW - peron I z wiatą peronową i przejście na peron II. Zdjęcie własne z września 2005 r. |
W budynku stacyjnym znajduje się kasa biletowa i poczekalnia dla podróżnych.
 | na zdjęciu - budynek stacyjny MIKOŁÓW. Zdjęcie własne z września 2005 r. |
W bezpośredniej bliskości dworca znajduje się dworzec autobusowy.
km 12.886 ŁAZISKA GÓRNE
- przystanek osobowy wyposażony w jeden peron bez wiaty peronowej.
 | na zdjęciu - peron na przystanku osobowym ŁAZISKA GÓRNE - widok w kierunku Brady. Zdjęcie własne z września 2005 r. |
Obsługa podróżnych w pociągu. Oddany do użytku na początku lat 80-tych ubiegłego wieku budynek stacyjny stoi obecnie pusty i jest coraz bardziej dewastowany.
 | na zdjęciu - nieczynny budynek dworcowy przystanku ŁAZISKA GÓRNE. Zdjęcie własne z września 2005 r. |
W okresie międzywojennym (i wcześniej) przystanek ten funcjonował pod nazwą Mokre.
km 14.763 ŁAZISKA GÓRNE BRADA
- przystanek osobowy, na którym jest jeden peron bez wiaty.
 | na zdjęciu - ŁAZISKA GÓRNE BRADA - widok na budynek stacyjny. Zdjęcie własne z dn. 06 sierpnia 2007 r. |
Obsługa podróżnych dokonywana jest przez drużynę konduktorską w pociągu. Pomimo, że peron jest położony dość wysoko w stosunku do budynku dworcowego (przed kilku laty cały układ torowy ówczesnej stacji był podnoszony do góry) dojście na peron nie stwarza trudności nawet dla niepełnosprawnych dzięki specjalnie dobudowanemu podjazdowi.
| na zdjęciu - ŁAZISKA GÓRNE BRADA - widok na peron w kierunku Orzesza - z prawej w miejscu rozebranego toru nr 3 rosnące coraz liczniej roślinki. Zdjęcie własne z dn. 06 sierpnia 2007 r. |  |
Peron w obecnej postaci został oddany do użytku w roku 1997.
 | na zdjęciu - ŁAZISKA GÓRNE BRADA - widoczne wejście na peron i z prawej podjazd dla niepełnosprawnych. Zdjęcie własne z dn. 06 sierpnia 2007 r. |
W tym miejscu należy wspomnieć, że Łaziska Górne Brada przez ponad 100 lat funcjonowała jako stacja, a w połowie lat 90-tych ubiegłego wieku podjęto modernizację stacji z docelowym jej funkcjonowaniem jako mijanki. Pomimo poniesienia dużych kosztów modernizacyjnych podjęto decyzję o zamknięciu stacji.
km 18.650 ORZESZE
- stacja - niegdyś stacja węzłowa.
 | na zdjęciu - ORZESZE - budynek stacyjny - widok od strony miasta. Zdjęcie własne z dn. 06 sierpnia 2007 r. |
W chwili obecnej znajdują się tu dwa perony z wiatą. Przejście pomiędzy peronami to przejście podziemne pod torami - w chwili obecnej ze względu na zły stan techniczny zamknięte.
| na zdjęciu - ORZESZE - widok z peronu 2-iego, w tle widoczna nastawnia dysponująca "Or". Zdjęcie własne z dn. 06 sierpnia 2007 r. |  |
W budynku stacyjnym jest kasa biletowa i poczekalnia dla podróżnych. W chwili obecnej kasa biletowa czynna jest w dni robocze od godzny 6.00 do 14.00.
 | na zdjęciu - ORZESZE - budynek stacyjny - widok z peronu 2. Zdjęcie własne z dn. 06 sierpnia 2007 r. |
Po wstrzymaniu ruchu na odcinku Orzesze - Gierałtowice co miało miejsce 09 stycznia 1995 roku oraz na odcinku Orzesze - Żory w roku 2001 ze stacji węzłowej Orzesze stało się stacją przelotową. A niegdyś funkcjonowała tu parowozownia, całe zaplecze do obsługi wagonów osobowych. Dziś stacja obsługuje bocznicę "Huty szkła".
| na zdjęciu - ORZESZE - wieża ciśnień. Zdjęcie własne z dn. 06 sierpnia 2007 r. |  |
Nad pracą stacji czuwa obsługa nastawni dysponującej "Or" obsługująca także przejazd kolejowy i nastawni wykonawczej "Or1". Na stacji znajduje się 6 torów głównych (5, 1, 2, 4, 6, 8).
km 21.688 ORZESZE JAŚKOWICE
- stacja węzłowa na której oprócz przebiegającej linii 140 kończy się linia 169 z Tych. W budynku stacyjnym funkcjonująca kasa biletowa i poczekalnia dla podróżnych. Przejście z peronu I na peron II znajduje się w poziomie szyn. Ze stacji obsługiwana jest bocznica ............................................................................... .W stacji Orzesze zatrzymują się wszystkie kursujące pociągi osobowe w kierunku Katowic i Rybnika (Raciborza, Wodzisławia Śląskiego i Chałupek) - pociągi pośpieszne nie zatrzymują się. Niegdyś zaczynały tu i kończyły bieg pociągi pasażerskie relacji Orzesze Jaśkowice - Tychy. Nad pracą stacji czuwa obsługa nastawni dysponującej "OJ" obsługująca także przejazd kolejowy oraz nastawni wykonawczej "OJ1". Na stacji oprócz torów głównych zasadniczych nr 1 i 2 dla jazd pociągów służą tory główne dodatkowe nr 4, 3, 5.
km 26.090 CZERWIONKA
- stacja. Dla podróżnych dwa perony bez wiaty. Kasa biletowa czynna jescze od 7-15 tej. W godzinach otwarcia kasy biletowej czynna jest także poczekalnia. Stacja wyposażona w urządzenia mechaniczne. Nad pracą stacji czuwa dyżurny ruchu nastawni "Cw" (w budynku stacyjnym), który obsługuje także przejazd kolejowy, oraz nastawni wykonawczej (Cw1) i zwrotniczy Post.1, który także obsługuje przejazd kolejwy. Ze stacji Czerwionka możliwa jest także jazda na bocznicę KWK Dębieńsko.
km 27.874 CZERWIONKA DĘBIEŃSKO
- przystanek osobowy - wyposażony w jeden peron oraz poczekalnię dla podróżnych.
 | na zdjęciu peron przystanku osobowego Czerwionka Dębieńsko, w tle KWK "Dębieńsko". |
Na przystanku znajduje się także kasa biletowa. Czerwionka Dębieńsko to jednocześnie posterunek blokowy dzielący szlak Leszczyny - Czerwionka na dwa odstępy blokowe - dla pociągów towarowych rozpoczynających i kończących bieg na stacji kopalnianej KWK Dębieńsko pełni role posterunku bocznicowego.
km 31.780 LESZCZYNY
- stacja węzłowa, na której kończy się linia nr 149 biegnąca ze stacji Zabrze Makoszowy. Na stacji znajduje się jeden peron z wiatą - przejście na peron odbywa się kładką biegnącą przez tory. Kasa biletowa i poczekalnia czynna w dni robocze od godz. 6.00 - 14.00, poza tym obsługa podróżnych w pociągu, poczekalnia zamknięta. Stacja ma połączenie torowe z prywatnymi kolejami *przyjmuje i wyprawia pociągi w kierunku elektrowni "Rybnik".
km 35.030 KAMIEŃ
- posterunek odstępowy dzielący szlak Leszczyny - Rybnik na dwa odstępy. Nie ma tu urządzerń do odprawy podróżnych - wszystkie pociągi pasażerskie przejeżdżają przez posterunek bez zatrzymania. Dyżurny ruchu tego posterunku obsługuje przejazd kolejowy, a dla szlaku kolei prywatnych Leszczyny - Paruszowiec podg (Elektrownia Rybnik) pełni rolę dróżnika przejazdowego.
km 37.673 RYBNIK PARUSZOWIEC
- przystanek osobowy. Na przystanku tym jest jeden peron z wiatą.
 | na zdjęciu wiata i wejście do budynku stacyjnego na przystanku osobowym Rybnik Paruszowiec. Zdjęcie własne z dnia 17.09.2004 r. |
W chwili obecnej obsługa podróżnych dokonywana jest w pociągu.
 | na zdjęciu wejście do budynku stacyjnego na przystanek osobowy Rybnik Paruszowiec. Zdjęcie własne z dnia 17.09.2004 r. |
km 39.702 RYBNIK
- stacja węzłowa, na której kończy się linia 148 z Pszczyny, a swój początek maja linie nr 173 przez Jejkowice do Suminy oraz łącznica miejscowa nr 957 z Rybnika przez Rybnik Towarowy "RTA" - "RTB" - "Rtd" do Rybnika Towarowego "RTF". W granicach stacji przebiega także linia - łącznica 688 z Rybnika Towarowego "RTA" do Rybnika "RbC". W budynku dworcowym znajdują się kasy biletowe, informacja, poczekalnia dla podróżnych. Reszta budynku zajęta jest przez siedzibę
Zakładu Przewozów Towarowych "CARGO". Na stacji są trzy perony - peron I przy torze nr 5 - wejście bezpośrednio z budynku stacyjnego, peron II pomiędzy torami nr 1 i 2 oraz peron III pomiędzy torami nr 4 i 8. Dojście na peron II i III odbywa się przejściem podziemnym, którym można przejść na drugą stronę stacji. Perony częściowo wyposażone są w wiaty. Na peronie II jest pracownik Zakładu Przewozów Regionalnych. W przedłużeniu peronu I znajduje się "gniazdo drużyn konduktorskich". Na stacji znajdują się tory główne nr 5, 3, 1, 2, 4, 8, 10, 12, 14 (wjazdy i wyjazdy ze wszystkich kierunków), 16, 18, (wjazdy i wyjazdy tylko z kierunku stacji Leszczyny, Rybnik Gotartowice i Rybnik Towarowy "RTA"), 20 i 22 (wjazdy i wyjazdy tylko z kierunku "RTA") oraz tory boczne nr 24, 26, 28, 30 (przy nim plac ogólno za i wyładunkowy, waga wagonowa, rampa boczna. Tor nr 40 zakończony jest - jako jeden z nielicznych w rejonie rybnickim - rampą czołową - niestety tor od ponad 10 lat ze względu na stan techniczny jest zamknięty. Na stacji znajduje się lokomomotywownia. Przy torze 50 znajduje się suwnica. Ze stacji obsługiwane są bocznice Rybnickich Zakładów Nośników Energetycznych (dawniej to była bocznica "Huty Silesia"), Rybnickiej Fabryki Maszyn, stacja paliw
km 43.383 RYBNIK TOWAROWY
- stacja węzłowa, manewrowa, na której urządzonych jest 5 okręgów nastawczych. Dla podróżnych znajdują się 2 perony z wiatami. Oprócz linii 140 przez na stacji ma swój początek linia kolejowa nr 158 (Rybnik Towarowy - Chałupki), oraz linie - łącznice nr 688 *Rybnik Towarowy "RTA" - Rybnik "RbC", tworzące połączenie z linią 173), nr 958 (Rybnik Towarowy RT11 - Rybnik Towarowy "RTB", tworzące połączenie linii 140 z grupą towarową), nr 959 (Rybnik Towarowy "RTD" - Rybnik Towarowy "RTE" oraz nr 957 łącząca Rybnik "RbB" z Rybnikiem Towarowym "RTF" grupą towarową przez okręgi nastawcze "RTA", "RTB", "RTD". Stacja Rybnik Towarowy pod względem organizacji pracy posiada dwie grupy towarowe tj PG - przyjęciowo-górnicza oraz KO - kierunkowo odjazdowa na której formowane są pociągi poprzez górkę rozrządową obsługiwaną przez nastawnię "RTr". Stacja posiada połączenia kolejowe z prywatnymi kolejami (KWK "Marcel" i KWK "Chwałowice").
km 44.818 RYBNIK NIEDOBCZYCE
- przystanek osobowy - czynności kasjera spełnia dyżurny ruchu, który jednocześnie obsługuje przejazd kolejowy. Jednocześnie urządony jest tam jeden z okręgów nastawczych stacji Rybnik Towarowy - nastawnia dysponująca "RTE", która przyjmuje i wyprawia także pociągi na linię nr 959 - łącznicę na grupę towarową stacji Rybnik Towarowy.
km 46.932 RYBNIK NIEWIADOM
- mijanka i jednocześnie przystanek osobowy. W chwili obecnej obsługa podróżnych dokonywana jest w pociągu. Dyżurny ruchu mijanki Rybnik Niewiadom obsługuje także przejazd kolejowy. Mijanka wyposażona jest w urządzenia przekaźnikowe.
km 50.008 RYDUŁTOWY
- stacja pośrednia. Dla obsługi ruchu pasażerskiego 3 perony bez wiaty. Obecnie obsługa podróżnych dokonywana jest w pociągu (kiedyś była kasa biletowa i poczekalnia). Na stacji znajduje się tor główny zasadniczy nr 1 i tory główne dodatkowe nr 2 i 4. Nad pracą stacji czuwa obsada nastawni dysponującej "Ry" (obsługuje też przejazd kolejowy) - urządzenia mechaniczne scentralizowane z sygnalizacją świetlną posterunku zwrotniczego nr 1, gdzie są urządzenia ręczne. Stacja położona jest w łuku na dość sporym spadku *około 10 promil. Ze stacji obsługiwana jest bocznica KWK "Rydułtowy" - szyb "Leon II" i "Leon III". Jeszcze w latach 80-tych XX wieku obsługiwana była bocznica "Czernica" p tartak, do której wjazd z drugiej strony tunelu. Zatrzymują się tu wszystkie kursujące pociągi osobowe. Dalsza jazda w kierunku Suminy odbywa się historycznym, jednym z najdłuższych w Polsce mierzącym 727 metrów długości tunelem.
km 50.389 wjazd do tunelu
- tunel położony jest na prostej. Pociągi pasażerskie na stacjach sąsiadujących tj. Rydułtoy i Sumina zobowiązane są do osygnalizowania pociągu sygnałem nocnym bez względu na porę dnia. Tunel kończy się w km 51.116 linii nr 140.
km 53.750 ŁUKÓW ŚLĄSKI
- przystanek osobowy wyposażony w peron bez wiaty. W chwili obecnej obsługa podróżnych dokonywana jest w pociągu.
km 56.013 SUMINA WIEŚ
- przystanek osobowy. Obsługa podróżnych od początku istnienia tego przystanku dokonywana była i jest jest w pociągu.
km 58.022 SUMINA
- stacja węzłowa, na której ma swój koniec także linia 173 z Rybnika przez Jejkowice. Pociągi pasażerskie przyjmowane są na tory nr 1 i 2 między którymi znajduje się jeden peron z wiatą. Obsługa podróżnych dokonywana jest w pociągu przez kierownika pociągu (niegdyś była kasa biletowa i poczekalnia). Na stacji są ponadto tory główne zasadnicze nr 9i 11 (przedłużenie linii kolejowej nr 173 z Rybnika przez Jejkowice) oraz tory główne dodatkowe nr 3, 5, 7, 13, 15. Stacja posiada urządzenia mechaniczne scentralizowane, a nad pracą stacji czuwa obsada nastawni dyzponującej "Su" oraz nastawni wykonawczej "Su1".
km 59.086 GÓRKI ŚLĄSKIE
- przystanek osobowy. Na przystanku tym są dwa perony bez wiaty.
km 62.192 SZYMOCICE
- przystanek osobowy, a jednocześnie posterunek odstępowy obsługujący także przejazd kolejowy. Na przystanku tym są dwa perony bez wiaty.
km 65.383 NĘDZA WIEŚ
- przystanek osobowy. Na przystanku tym są dwa perony bez wiaty.
km 67.097 NĘDZA
- stacja węzłowa, na której kończy się linia 140 z Katowic Ligoty, a przebiega linia 151 z Kędzierzyna Koźla do Chałupek.
DANE TECHNICZNE LINII.
| Maksymalna długość pociągów | 600 m | |
| Maksymalne prędkości | - od K-c Ligoty | 80 km/h |
| - od km 0.660 | 60 km/h |
| - od km 4.900 | 80 km/h |
| - od km 58.600 | 100 km/h |
|
|
|
| stacji: | 11 | |
| mijanki: | 2 | |
| przystanki osobowe | 11 | |
| nastawnie dysponujące | 15 | |
| nastawnie wykonawcze | 12 | |
| posterunki odgałęźne | 1 | |
| posterunki bocznicowe | 1 | |
| posterunki odstępowe | 2 | |
| przejazdy strzeżone | x | |
| przejazdy niestrzeżone | x | |
|
|
|
| długość drogi hamowania dla kierunku nieparzystego | na całej linii | 700 m |
| długość drogi hamowania dla kierunku parzystego | na całej linii | 700 m |
|
|
|
Największe pochylenia na długości krótszej niż 1000 m - w promilach
na szlaku (odcinku linii)
Katowice Ligota - Mikołów Jamna
Mikołów Jamna - Mikołów
Mikołów - Orzesze
Orzesze - Orzesze Jaśkowice
Orzesze Jaśkowice - Czerwionka
Czerwionka - Czerwionka Dębieńsko
Czerwionka Dębieńsko - Leszczyny
Leszczyny - Rybnik
Rybnik - Rybnik Towarowy
Rybnik Towarowy - Niewiadom
Niewiadom - Rydułtowy
Rydułtowy - Sumina
Sumina - Nędza Wieś
Nędza Wieś - Nędza |
kierunek
nieparzysty
3,3
0,5
14,8
13,1
9,6
7,8
3,1
6,8
11,0
2,8
3,7
15,4
5,8
5,8 |
kierunek
parzysty
3,5
12,0
13,4
2,4
1,6
0,0
8,9
5,4
12,5
8,3
12,4
6,2
1,8
0,0 |
P.S Zakładka ta nadal będzie uzupełniania.
Darmowy hosting zapewnia PRV.PL
